PODARUJ WIERSZ - akcja społeczna Fundacji im. Zbigniewa Herberta
Trwa ogólnopolska akcja Fundacji “Podaruj wiersz.
O akcji
Skąd ta akcja? Zbigniew Herbert pisał listy-wiersze do przyjaciół, do ważnych dla niego artystów, do osób, które. Ten gest pisarza – gest ofiarowania komuś autografu wiersza jest właśnie inspiracją dla tej akcji.
Gest ofiarowania słów poezji jest gestem na wskroś ludzkim, że może być formą życzliwej współobecności, może dać duchowe wsparcie, nieść pociechę, podtrzymywać nadzieję. Dlatego uczestników akcji zachęcamy, by osób, którym podarują wiersz, poszukali nie tylko w swoim najbliższym otoczeniu (w rodzinie, wśród przyjaciół, sąsiadów, bliższych i dalszych znajomych), ale również tam, gdzie słowo właściwie użyte jest najbardziej potrzebne – w domach pomocy społecznej, domach seniora, domach dziecka, świetlicach środowiskowych, noclegowniach dla bezdomnych etc. Zachęcamy też, by ofiarowaniu wiersza towarzyszyło odczytanie go tym, którzy sami mogą mieć problem z przeczytaniem odręcznie przepisanego tekstu – dotyczy to zwłaszcza osób starszych i małych dzieci oraz osób z różnego rodzaju dysfunkcjami percepcji.
Wierzymy również, że odpowiednio przygotowane podarowanie wierszy drogą elektroniczną umożliwi m.in. obdarowanie nimi podopiecznych placówek o zaostrzonym rygorze sanitarnym, co wydaje nam się szczególnie dziś potrzebne i cenne.
Akcja „Podaruj wiersz” ma budować sieć międzyludzkich (międzypokoleniowych) relacji, których osnową jest słowo – znaczące, niosące sens, dające oparcie. Tak pomyślana akcja ma swój głęboko ludzki wymiar (odwołujący się do wartości poezji jako „słowa właściwie użytego”, do aktu pogłębionej, odpowiedzialnej lektury, do gestu ofiarowania czegoś cennego), ale jest też po ludzku prosta – jak wyciągnięcie do kogoś ręki, jak podanie dłoni.
O co chodzi
Uczestników biorących udział w akcji chcemy zaprosić do odręcznego przepisania wybranego przez siebie wiersza i ofiarowania tego przepisanego wiersza komuś, o kim myślą, że będzie to dla niego ważne. W ten sposób staramy się zachęcać uczestników akcji do spojrzenia na wiersz jako dar, który można ofiarować wybranej osobie, przepisując go na przygotowanej przez nas karcie papeterii.
Wobec ciągle istniejącego zagrożenia koronawirusem część uczestników akcji może obawiać się korzystania z kart papeterii do przepisywania wierszy. Takie osoby chcemy zachęcać do podarowania/przesłania drogą elektroniczną wybranego wiersza w formie „cyfrowego dyptyku”: 1. zdjęcia karty z odręcznie przepisanym wierszem oraz 2. pliku audio z nagranym odczytaniem przepisanego wiersza (fotografię i nagranie można w łatwy sposób wykonać za pomocą większości telefonów komórkowych lub innych prostych narzędzi cyfrowych).
Tak pomyślany „dyptyk” jest spotkaniem – przy wierszu, za jego za sprawą – dwóch konkretnych osób, łączy w sobie materialność (karta z przepisanym wierszem) i cyfrowość (pliki z obrazem i dźwiękiem), fizyczną obecność (odręczny zapis, nagranie głosu) i obecność wirtualną (zapośredniczoną przez sieć), która dziś – zwłaszcza w kontekście pandemii – jest ważną formą uczestnictwa w rzeczywistości i budowania relacji między ludźmi. Jednocześnie „dyptyk” pozwala przypomnieć i zaakcentować, że poezja trwa w zapisie, ale żyje w odczytaniu, w głosie, który ją niesie.
Jak to zrobić
Wystarczy kilka prostych kroków:
- Zdecyduj, komu podarujesz wiersz. Osobę, której możesz podarować przepisany specjalnie dla niej wiersz, na pewno znajdziesz w swoim najbliższym otoczeniu (w rodzinie, wśród przyjaciół, sąsiadów, bliższych i dalszych znajomych), ale warto poszukać też tam, gdzie słowo wiersza, słowo niosące sens i nadzieję, dające oparcie, może być szczególnie potrzebne – w domach pomocy społecznej, domach seniora, domach dziecka, świetlicach środowiskowych, noclegowniach dla bezdomnych etc.
- Sięgnij po książkę z poezją i wybierz wiersz – pamiętając, że wybierasz go dla konkretnej osoby (weź więc pod uwagę, co ta osoba przeżyła, w jakiej jest sytuacji, co może być dla niej ważne).
- Odręcznie przepisz wybrany wiersz na specjalnej papeterii – do pobrania tutaj (pobierz – wydrukuj – przepisz). Możesz też dodać coś od siebie: dedykację, komentarz, datę, podpis.
- Podaruj przepisany wiersz osobie, dla której został wybrany – pamiętaj jednak, że nie każdy może samodzielnie odczytać odręcznie napisany tekst, komuś takiemu wiersz warto głośno przeczytać (dotyczy to zwłaszcza osób starszych i małych dzieci).
- Podziel się tym z nami! Zrób zdjęcie karty z odręcznie przepisanym wierszem oraz zdjęcie z obdarowaną osobą i prześlij do nas na adres mailowy: promocja@mbp.chrzanow.pl
- Uwaga – możesz też podarować przepisany wiersz drogą elektroniczną – w formie „cyfrowego dyptyku”:
- Sfotografuj kartę z odręcznie przepisanym wierszem.
- Zrób nagranie audio, na którym czytasz przepisany wiersz.
- Oba pliki prześlij wybranej przez Ciebie osobie – tu też możesz dołączyć komentarz lub dedykację.
Oba pliki prześlij również i do nas na adres mailowy: promocja@mbp.chrzanow.pl
Partnerzy i ambasadorowie
Partnerem akcji „Podaruj wiersz” jest Biblioteka Narodowa w Warszawie, a patronat medialny nad przedsięwzięciem objęło Polskie Radio. Akcję wspiera ogólnopolski portal Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, a Polski Komitet ds. UNESCO objął ją swoim honorowym patronatem. W promocję idei ofiarowywania wierszy włączyli się ludzie kultury.
