40. rocznica śmierci Karola Esreichera

„Polska jest jedyną rzeczą, na której mi naprawdę zależy. Kultura polska na całym terytorium państwowym polskim jest mi najcenniejszą. Bo wiem, że istnieją narody bez terytorium, bez języka, bez państwa, ale nie przetrwają narody bez kultury.”
(„Dziennik wypadków”- K. Estreicher)

Karol Estreicher był polskim historykiem sztuki, encyklopedystą, prozaikiem, autor licznych publikacji, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1951–1976 dyrektorem Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Był zaangażowany w rewindykację polskich dzieł sztuki zagrabionych w czasie II wojny światowej.

Urodził się 4 marca 1906 w Krakowie. Był polskim historykiem sztuki, encyklopedystą, prozaikiem, autorem licznych publikacji. Pochodził ze znanej w Krakowie rodziny Estreicherów; był synem Stanisława profesora prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz wnukiem Karola Józefa Teofila Estreichera, polskiego historyka literatury i teatru, krytyka literackiego, bibliografa, wieloletniego dyrektora Biblioteki Jagiellońskiej, nazywanego „ojcem bibliografii polskiej”.

Naukę rozpoczął w szkołach krakowskich, ukończył Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego, by następnie studiować historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, zwieńczoną w 1928 doktoratem. Od 1947 był wicedyrektorem, a od 1951 dyrektorem Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Karol Estreicher był niestrudzonym następcą oraz kontynuatorem dzieł swojego dziadka Karola Estreichera i ojca Stanisława – pomimo problemów, czynionych mu przez władze Uniwersytetu Jagiellońskiego w czasach PRL, który próbował zawłaszczyć prawa autorskie do bibliografii – dzieła dziadka Karola Estreichera i ojca Stanisława: Bibliografii polskiej Estreichera, którą wznowił z uzupełnieniami w latach 1957–1989 (tomy I-XIV) oraz samodzielnie przygotował zeszyt 1 tomu XXXIV (1951).

W okresie międzywojennym Karol Estreicher był także encyklopedystą, współtwórcą Encyklopedii staropolskiej wydanej w latach 1937–1939 wraz z Aleksandrem Brücknerem. Był autorem doboru całości ikonografii do tego dzieła oraz haseł dotyczących sztuki: malarstwo, przemysł artystyczny, rzeźba oraz ubiór.

Będąc już na emeryturze powołany został na eksperta Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Techniki w sprawie żądań NRD dotyczących wydania Biblioteki Pruskiej, która od 1945 zdeponowana była w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie.
Ostro krytykował posunięcia władz UJ z 1975, gdy zaczęto nadawać zbiorom Biblioteki Pruskiej znaki własności Biblioteki Jagiellońskiej.

Zmarł 29 kwietnia 1984 roku w Krakowie.

Jednak to nie tylko jego osiągnięcia naukowe definiują jego dziedzictwo , ale także jego postawa moralna oraz etyczna. Karol Estreicher był człowiekiem o niezwykłej uczciwości i oddaniu do swojej pracy. Jego skromność i bezinteresowna pasja do poznawania sztuki sprawiły, że był szanowany zarówno przez kolegów z branży, jak i przez społeczność akademicką.